Ένα υπέροχα, ηλιόλουστο απόγευμα

Στο μέλλον σαν όλες τις άλλες τρομερές ασθένεις

του παρελθόντος και ο καρκίνος σε όλες τις μορφές του θα νικηθεί,

Η μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα είναι και θα παραμείνει,

η αγάπη και ο σεβασμός προς κάθε έμβιο ον,

στο περιβάλλον που κληρονομήσαμε και θα αφήσουμε

στις επόμενες γενιές…  

Ένα υπέροχα, ηλιόλουστο απόγευμα

    Πριν φτάσει στο ιατρείο είχε περπατήσει για λίγο κάτω από τον θαλπερό ήλιο, ανάμεσα απ’ τις μυριάδες αποχρώσεις της ανθισμένης φύσης. Η ζωή οργίαζε σε κάθε χούφτα χώματος, σε κάθε μίσχο και κλαδάκι, σε κάθε ανάσα απ’ το ζεστό αεράκι του Απρίλη. Tα χαρούμενα τιτιβίσματα των πουλιών που φώλιαζαν στα πολύχρωμα άνθη ή πετούσαν μεθυσμένα από τα αρώματα, στριφογύριζαν τριγύρω του παιχνιδιάρικα. Οι συζητήσεις τους πολλές, άλλες σοβαρές και άλλες αστείες. Άλλοτε ήταν κελαηδίσματα, τα τραγούδια της ψυχής τους. Κάθε λεξούλα, κάθε μελωδία τους έφτανε στα αυτιά του, μήνυμα όμως μυστικό που εκείνος δεν μπορούσε να αποκωδικοποιήσει. Μα έτσι και αλλιώς οι λέξεις των πουλιών δεν ήτανε για αυτόν, εκείνες θα ταξίδευαν αέναα στον ανοιξιάτικο καμβά, ωδή στον άγνωστο Δημιουργό τους.

    Στάθηκε μπροστά στο ψηλό κτίριο, ένα κύμα άγχους τον κυρίευσε⸱ πάντα το πάθαινε όταν επισκεπτόταν ένα γιατρό. Ανέβηκε στον τρίτο όροφο, μόλις πλησίασε η πόρτα του ιατρείου άνοιξε αυτόματα. Ήταν μόνος του στον λιτό χώρο αναμονής. Από το τετράγωνο τραπεζάκι πήρε ένα από τα ηλεκτρονικά χαρτιά διάδρασης που υπήρχαν εκεί για τους επισκέπτες και άρχισε να ξεφυλλίζει τις απογευματινές εφημερίδες. Αν και έδειχνε γύρω στα πενήντα στην πραγματικότητα πλησίαζε στην όγδοη δεκαετία της ζωής του. Μόνο η ελαφρώς ωχρή απόχρωση που είχε απλωθεί στο πρόσωπο του, σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα τον ανησυχούσαν το τελευταίο διάστημα. Δεν περίμενε σχεδόν καθόλου, δεν πρόλαβε να διαβάσει στο έγχρωμο διαδραστικό χαρτί ούτε λίγα από τα νέα της ημέρας αφού σε ελάχιστα λεπτά ο γιατρός εμφανίστηκε στην πόρτα χαμογελώντας⸱ μαζί με μια νεαρή γυναίκα και το παιδί της. Μόλις είχε τελειώσει την εξέταση του μικρού και την αποχαιρετούσε.

- Θα τα πούμε σε ένα μήνα, της είπε και χάιδεψε τον πιτσιρίκο απαλά στο κεφάλι.  Τους συνόδευσε ως την πόρτα και επιστρέφοντας κοίταξε τον άντρα,

-  Αγαπητέ μου Μηνά, πέρασε, τον χαιρέτησε και έδειξε με το χέρι του προς το εσωτερικό του ιατρείου. Πως αισθάνεσαι; Τον ρώτησε με αληθινό ενδιαφέρον ο γιατρός.

- Έχω ζαλάδες Αλέξανδρε συνεχώς και είμαι λίγο ωχρός… και αυτόν τον πόνο εδώ ψηλά, κάτω από το στήθος, δεν λέει να με αφήσει…

   Ο γιατρός άνοιξε την ολογραφική οθόνη του και όλες οι εξετάσεις του ασθενούς εμφανίστηκαν μπροστά του.

- Για να δούμε τα αποτελέσματα, μονολόγησε και με διάφορες κινήσεις των χεριών του μπροστά απ’ την οθόνη εστίασε, μεγέθυνε, απομόνωσε τμήματα της και σε λίγο ήταν έτοιμος. Ο γιατρός έμοιαζε λίγο κουρασμένος όμως τίποτε δεν πρόδιδε ούτε την δική του ηλικία, που ήταν σχεδόν σαν αυτή του Μηνά.

    Σηκώθηκε από την περιστρεφόμενη πολυθρόνα του και πήγε στο παράθυρο. Απέναντι του, παιδιά έπαιζαν μπάσκετ, στην αυλή ενός σχολείου. Ήταν τόσο δυνατές οι φωνές τους, συνεπαρμένες απ’ το πάθος του αγώνα που έστω και αχνά διαπερνούσαν ακόμη και την τετραπλή υάλωση των κουφωμάτων. Ο γιατρός άνοιξε το παράθυρο κι η άνοιξη πλημμύρισε με τις ευωδιές της την όσφρηση μα και κάθε άλλη αίσθηση του. Οι φωνές των παιδιών τον προσπέρασαν και χώθηκαν ατίθασα με όλη τους την δύναμη μέσα, αναδεύοντας την παχιά ησυχία του ιατρείου. Δεν πέρασε πολύ και οι μακρόσυρτοι μεταλλικοί ήχοι της καμπάνας σκέπασαν τις φωνές των παιδιών.  Λίγο πιο πάνω, απ’ τον Αγ. Παντελεήμονα οι μεγάλες ηλεκτροστατικές καμπάνες καλούσαν τον κόσμο στην εκκλησία, ο γιατρός έκανε τον σταυρό του με ευσέβια. Μ. Τετάρτη ήταν και μέσα από τα δρομάκια της γειτονιάς οι πιστοί καλοντυμένοι, είτε μόνοι, είτε ζευγάρια και παρέες κατέφθαναν για την Ακολουθία του Ευχελαίου. Στο προαύλιο ήδη έτρεχαν πάνω κάτω φρενιασμένα παιδιά, βγάζοντας μικρές τσιρίδες χαράς. Κάθε τόσο χωνόταν στις αγκαλιές των μανάδων τους σκασμένα στα γέλια και ύστερα πάλι έτρεχαν πάνω κάτω στο ευρύχωρο προαύλιο του ναού.

    Βλέποντας τα παιδιά θυμήθηκε τα δικά του παιδικά χρόνια, όταν μικρό αγόρι όλη την Μ. Εβδομάδα την περνούσε στην εκκλησία «παπαδοπαίδι» κι αυτός, όπως και όλη η παρέα του. Πρώτα από όλα όμως αισθάνθηκε τις μυρωδιές της κουζίνας, τα τσουρέκια και τα ψητά της μάνας του. Πάντα τον μπανιάριζε, τον χτένιζε, του έβαζε ρούχα φρεσκοπλυμένα και ύστερα αφού έπαιρνε και την ευχή της γιαγιάς, του επέτρεπε να πάει καθαρός και τακτικός στην εκκλησία. Μαζί με τους φίλους του μπαινόβγαιναν στο ιερό όπως και τα πρωινά της Κυριακής ώστε να κρατήσουν τα εξαπτέρυγα και να βοηθήσουν τον νεωκόρο σε διάφορες μικροδουλειές.  Ευχάριστα κυλούσαν οι ώρες τους ακόμη και την Μ. Πέμπτη που με τα δώδεκα ευαγγέλια και τον Εσταυρωμένο η ακολουθία των Αγίων και Αχράντων Παθών κρατούσε μέχρι αργά το βράδυ. Δεν έφευγαν όμως απ’ την εκκλησία, αφού ακολουθούσε το ξενύχτι για τον επιτάφιο που στόλιζαν με βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες οι κυρίες της ενορίας, με περισσή φροντίδα.

   Μ. Παρασκευή και από νωρίς το πρωί⸱ μετά από μόνο λίγο ύπνο, όλοι οι πιτσιρικάδες τρέχανε πάλι στον ιερό ναό. Είχαν αγωνία να δουν τον στολισμένο επιτάφιο⸱ έπρεπε πάντα να είναι ομορφότερος από της γειτονικής ενορίας στην καθιερωμένη συνάντηση τους κατά την περιφορά. Θέλανε όμως να θαυμάσουν και τα κορίτσια που γύρω του, καλοχτενισμένες και ντυμένες με τα καλά τους, με τις σκούρες φουστίτσες και τις ολόλευκες μπλούζες τους, μοίραζαν μέχρι το απόγευμα μυρωμένα άνθη στους προσκυνητές. Μόλις ολοκλήρωναν οι ιερείς την Αποκαθήλωση του Κυρίου τα αγόρια πιάνανε σειρά στο ψηλό κωδωνοστάσιο για να χτυπάνε πένθιμα την καμπάνα τραβώντας αργά και δυνατά το σχοινί της σφύρας με τον σωστό ρυθμό. Οι φωνές και τα μαλώματα τους για την σειρά και τον τόνο που πετύχαινε καθένας τους, χανόντουσαν μέσα στον μακρόσυρτο, μελαγχολικό ήχο του θολωτού μετάλλου που καθώς ταξίδευε μέσα στους δρόμους αλλά και πολύ ψηλά πάνω απ’ τα κεφάλια τους ξεπερνούσε κατά πολύ τα όρια της ενορίας. Το βράδυ μαζί με τον Σταυρό και τον Επιτάφιο περιδιάβαιναν υπό το φως των κεριών τους ευωδιασμένους από λογής λογής δέντρα, δρόμους της γειτονιάς. Καθώς η χορωδία των γυναικών έψελνε «Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;» γνώριζαν πως με αυτόν τον γλυκό θρήνο για τον θεάνθρωπο, καλωσόριζαν το Μέγα Σάββατο και την Ανάσταση του Κυρίου. Τα μεσάνυχτα, μέσα στο χαλασμό από τα βεγγαλικά και τα βαρελότα θα άκουγαν και πάλι απ’ τα χείλη του ιερέα το “Χριστός Ανέστη εκ νεκρών” και μετά το πέρας της λειτουργίας της Αναστάσεως θα τσούγκριζαν αυγά και θα έτρωγαν την μαγειρίτσα της μαμάς. Πόσο αναπολούσε αυτά τα γλυκά, τα ήσυχα χρόνια του παρελθόντος, της αθωότητας του.  Οι αναμνήσεις αυτές φέρανε σαν φιλμ μονταρισμένο και άλλες στο κατόπι τους. Ήταν απ’ την εφηβική και την ενήλικη ζωή του. Θύμισες τότε που ονειρευόταν να γίνει γιατρός, απ’ όταν πέρασε στην ιατρική και απ’ τις μετέπειτα μάχες που έδωσε σαν γιατρός. Πάντα ταπεινός και ζητώντας συνεχώς την βοήθεια του Θεού πορεύτηκε. Πάντα με το ίδιο δέος, τον θυμό ή την απορία προς Εκείνον όταν δεν μπορούσε να κατανοήσει το γιατί στις τόσες και τόσες ανθρώπινες ιστορίες που έζησε όλα αυτά τα χρόνια της ιατρικής του προσφοράς.

   Όσο ο Αλέξανδρος στεκόταν στο παράθυρο ενθυμούμενος τις Μ. Εβδομάδες των παιδικών του χρόνων, τις Μ. Εβδομάδες της ιατρικής του πορείας, ο Μηνάς ψιθύρισε μια προσευχή. Σε λίγο ο γιατρός έκλεισε το παράθυρο και επέστρεψε στην θέση του. Ο Μηνάς τον γνώριζε τον Αλέξανδρο σχεδόν τριανταπέντε χρόνια. Τον θυμόταν όπως και τώρα, ψιλόλιγνο και χαμογελαστό, δίχως όμως τα μεταλλικά γυαλιά οράσεως που με την πρόοδο της ιατρικής δεν τα είχε κανείς πια ανάγκη. Τα σγουρά μαλλιά του τα έφτιαχνε μόνιμα προς τα πίσω, κρατημένα με το αγαπημένο του ζελέ. Πρόσωπο πάντα καλοσυνάτο που κέρδιζε και απέπνεε σιγουριά, άνθρωπος γαλήνιος που χαρακτηρίζονταν από την βαθιά πίστη και όχι απ’ την αλαζονεία που διέκρινε κάποιους συναδέλφους του. Ο Μηνάς διέκρινε τα μάτια του γιατρού που ήταν δακρυσμένα καθώς γύρισε προς το μέρος του. Κάτι δεν πήγαινε καλά, ένας κόμπος ανέβηκε στον λαιμό του τώρα. Ο Αλέξανδρος κάθισε στο γραφείο του και τον κοίταξε,

-  Υπέροχο απόγευμα, μακάρι να πίναμε επιτέλους εκείνο το καφεδάκι. Τι λες Μηνά;

-  Θέλεις να πιούμε καφέ;;;;

- Ναι, γιατί όχι; είναι ευκαιρία που τέλειωσα νωρίς και αν δεν έχεις και εσύ δουλειά.

- Μήπως υπεκφεύγεις;  Έχω κάτι σοβαρό Αλέξανδρε;;; Τον ρώτησε αγχωμένος ο Μηνάς.

-  Όχι βρε αδελφέ τόσα χρόνια γνωριζόμαστε και τόσες φορές έχουμε πει να βρεθούμε όμως με τις δουλειές μας… Συγνώμη όμως έχεις δίκιο μην σε κρατώ σε αγωνία. Δεν ανησυχώ αγαπητέ μου φίλε, ευτυχώς αν και γεννήθηκες στα 1972, εγώ το ’73 σημείωσε με χαμόγελο, είμαστε τυχεροί,  

Ο Μηνάς του χαμογέλασε,

- Δηλαδή;  Ήταν καλές χρονιές Αλέξανδρε;

- Πολύ καλές, του απάντησε χαμογελώντας και αφού με την δύναμη του Θεού ζήσαμε μέχρι σήμερα, ωφεληθήκαμε την πρόοδο της επιστήμης.

- Γιατί δάκρυσες τότε;

-  Ξέρεις τι σκεφτόμουν στο παράθυρο; Ο Μηνάς έκανε ένα αρνητικό νεύμα. Σκεφτόμουν τα παιδικά μου χρόνια στην εκκλησία, την Μ. Εβδομάδα όταν ήμουν παιδί και αργότερα που θέλησα τόσο πολύ να γίνω γιατρός, την λαχτάρα μου να προσφέρω στους ανθρώπους. Σκεφτόμουν όμως και τους ασθενείς που έχασα τα προηγούμενα χρόνια, όλους αυτούς τους ανθρώπους που πάλεψα όμως δεν μπόρεσα να σώσω. Εκείνα τα απογεύματα δεν ήταν ούτε υπέροχα, ούτε ηλιόλουστα, ήταν γεμάτα από θλίψη Μηνά. Ο γιατρός κοίταξε τον ασθενή του κατάματα,

-  Η αλήθεια είναι ότι έχεις καρκίνο στο πάγκρεας, με μετάσταση σε αρχικό στάδιο στο ήπαρ. Από εκεί και τα συμπτώματα. Ο Μηνάς τον άκουσε εμβρόντητος, παγωμένος από κάθε άλλη σκέψη, δίχως αντίδραση. Ο γιατρός συνέχισε,

- Κάποτε αυτό θα ήταν ίσως η αμετάκλητη θανατική σου καταδίκη, λίγοι μήνες ζωής το πολύ. Το αγοράκι που είδες πριν λίγο θα είχε ελάχιστες πιθανότητες να επιβιώσει, να κάνει την δική του οικογένεια. Τώρα όμως όχι, όχι… Δεν θα χρειαστεί κανείς να δώσει μια άνιση μάχη με τον καρκίνο. Κανείς γονιός να κλάψει, κανένα παιδί για αυτόν τον λόγο. Θα κάνουμε κάποιες εξατομικευμένες γενετικές εξετάσεις και θα προχωρήσουμε σε μια αντικαρκινική θεραπεία. Με την βοήθεια της νανοϊατρικής, εξειδικευμένα νάνο-ρομπότ θα εισαχθούν στο αίμα σου και θα αποκόψουν την ροή του αίματος προς τα καρκινώματα. Ουσιαστικά θα πολιορκηθούν και θα διακοπεί κάθε δίοδος τροφοδοσίας τους, οι όγκοι που σε σκοτώνουν αυτήν την στιγμή, πολύ γρήγορα θα εξαφανισθούν. Σύντομα όλοι οι δείκτες θα επανέλθουν στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Και αυτή είναι μόνο μια τεχνική κατά του καρκίνου, έχουμε πολλές επιλογές πια, αναλόγως της καταστάσεως.

- Είναι σίγουρο γιατρέ, είσαι σίγουρος Αλέξανδρε;

- Πρώτα ο Θεός θα γίνεις καλά. Αυτό που φοβάμαι πια είναι μόνο το μυαλό και την δύναμη του, την ανάγκη να υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι την απληστία μας…

Ο Μηνάς τώρα χαμογελούσε πλατιά,

- Ξέρω ένα καφενείο στην παραλία, που είναι όλα όπως παλιά, είπε με νόημα ο Μηνάς

Ο γιατρός του έδειξε την πόρτα,

-  Κλείνω το ιατρείο και φεύγουμε, δεν πρέπει να χάσουμε αυτό το υπέροχα, ηλιόλουστο απόγευμα…

Το αύριο μπορεί να περιέχει πολλά ηλιόλουστα απογεύματα και ειλικρινά είναι στο χέρι, στο μυαλό και στην καρδιά μας.

Αφιερωμένο στην μνήμη όλων όσων πολέμησαν τον καρκίνο, όσων νίκησαν, όσων έφυγαν νικημένοι από αυτόν…

Στην μνήμη της πεθεράς μου Αγγελικής Αρναούτογλου που έφυγε πρόσφατα απ’ την ζωή, νικημένη απ’ τον καρκίνο.  

Α.   Δ. Ε.  ΒΑΛΜΑΣ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2018

ΠΙΝΑΚΑΣ-ΤΟΠΙΑ-169, Το πάρκο με τις τζακαράντες και τις νεραντζιές, τέμπερα 22Χ32 εκ., 2010, Κωδ.731 Θερμές ευχαριστίες στον ζωγράφο Ντίνο Παπασπύρου για την παραχώρηση του έργου του.